Yapay zeka mimarların yerini mi alacak?
DALL-E ve Midjourney vb. araçlar üzerinden görüntü üreten yapay zekanın mimarları iç mimarları ve görsel tasarımcıları nasıl etkileyeceği büyük bir merak konusu

Son zamanlarda yapay zeka konusundaki gelişimin kazandığı ivme; mimarları, iç mimarları ve tasarımcıları heyecanlandırırken bir o kadar da endişelendirmeye başladı. Bir zamanlar sanat ve tasarımın yalnızca insanlar tarafından yaratılabileceği tartışmaya bile kapalı bir gerçek iken artık DALL E-2, Midjourney ve Stable Diffusion gibi bir metin dizisinden görüntü oluşturmayı başaran AI sayesinde, mimaride ilham olabilecek konsept görüntüler ve gerçekçi mekân görselleri oluşturmak için makine öğrenimi sinir ağlarını kullanarak ürettiği algoritmalarla, bildiğimiz şekliyle insanlığın yaratıcılığı sahiplenmesine en üst seviyeden meydan okuyor.
Yapay zekanın uzun vadede tasarımcıların yerini alacağı düşünülse de AI, zamanı daha ekonomik ve daha iyi harcamaya imkân sunan ve yaratıcı düşüncenin yeni boyutlarına yelken açan güçlü ve çok önemli bir araç. Son derece kritik iki işlevin de tasarımcının rolünü daha üretken ve artırılmış bir geleceğe doğru sentezleyebileceği yadsınamaz bir gerçek.
Daha Verimli Harcanan Zaman

Teknolojinin son geldiği nokta ve sağladığı imkanlar sayesinde zaman alan ve tekrarlayan süreçler artık otomatikleştiriliyor ve insanların üretebileceklerini temelden değiştiren çok büyük ve önemli atılımlar yapılıyor. AI, bu gelişimi gün be gün daha uygun fiyatlara ve daha yüksek performansla sürdürmeyi başarıyor.
Stanford Üniversitesi tarafından yürütülen detaylı çalışmalar neticesinde düzenlenen 2022 AI Endeks Raporu, bir görüntü sınıflandırma sistemini eğitme maliyetinin %63.6 oranında azaldığını, eğitim sürelerinin ise 2018 yılından bu güne %94.4 oranında arttığını gösteriyor. AI’ın bu hızlı ve inovatif gelişiminin sonucunda tasarımcılar üretimden ziyade yaratıcı akıl yürütmeleri için işe alınmaya başlanacak. Bu sayede uzmanlık ve tecrübe önemini yitirebilir.

Günümüzün popüler tasarım konseptlerinin; müşterilerin ve alıcıların değerlendirmesi için fotogerçekçi ve çok boyutlu bir dinamizm ile tasarlanması bekleniyor. Tasarımcılar için görsel içerik üretimi, tecrübe, birikim ve ustalık gerektiren bir hassasiyet, titizlik ve zaman alan bir süreç gerektiriyor. Çok kısa süre içerisinde sonderece etkili ve ayrıntılı görseller üreten DALL E-2, Midjourney ve Stable Diffusion gibi yapay zeka tasarımcılar üzerindeki bu aşırı baskıyı azaltabilir.

Teknolojiyle beraber gelişimine devam eden bu yeni araçlar, tasarımcılara üzerinde estetik bir yapı oluşturabilecekleri hızlı bir görsel temel sağlıyor. Aynı zamanda onlara güçlü tasarım konseptlerinin geliştirilmesinde bu tasarımların yenilenmesinde çok önemli olan araştırma derinliği ve duygusal akıl yürütme olanağı da tanıyor. Bir tasarımın çizim süreci, birçok sorunu da ortaya çıkarır ve AI, tasarımcıların problem çözme aşamasına çözüme daha hızlı ulaşmasına büyük oranda yardımcı olur.
Eşsiz Yaratıcı Fikirler
AI, mimaride güncel ve özgün fikirleri keşfetmek için radikal, yeni ve alternatif bir yöntem sunuyor. Bu yeni keşif yöntemleri sayesinde, yaratıcılığın artık yapay zeka ile paylaşılan bir şey olarak yeniden tanım bulduğunu görüyoruz.

Gelenekçi yöntemlerin kısıtlamalarından çekinmeyen ve bu yöntemlerin engellenemelerine takılmayan AI, sınırsız olasılıklar ve alternatifler üreterek uzlaşmanın sınırlarını deniyor. Şimdilik uygulanabilir olmaktan çok gerçeküstü olsa da bu yeni görsel tasarım çıktıları, AI’ın yaratıcı fikirleri desteklediğini ve hiç umulmadık sonuçlara imkan sunduğunu gösteriyor.
Bu yeni keşif, yaratıcı yazarlığın insan varsayımlarını yapay zeka ile paylaşılan bir şey olarak yeniden şekillendiriyor. Avustralya Federal Mahkemesi’nin 2022 yılı içerisinde aldığı, AI sistemlerinin Avustralya patent başvurularında mucit/yaratıcı olarak adlandırılmasına müsade eden kararı, yaratıcılık anlayışımızın bu revizyonunun güçlü bir göstergesi niteliğinde.
Tasarımcılar yeni şeyler geliştirdikleri gibi yeni çözüm yolları da geliştirirler. Gelecekte tasarımcılar için son derece önemli olan fikirlerini keşfetme, test etme, karar verme ve değerlendirme aşamalarındaki yüklerini hafifletmek ve çalışma süreçlerini iyileştirmek ve çalışma sürelerini daha aktif kullanmalarını sağlamak için AI’ın kullanımının artacağı öngörülüyor.
Pek çok görselleştirme araçları, uygulamaya geçmeden önce farklı malzemelerin veya geometrilerin başarısını test etmek; akustik, ışık ve hava akışı gibi değişkenleri doğruya en yakın şekilde ölçmek için zaten kullanılıyor. Bu ilkelerin testleri yapay zeka geliştikçe daha kolay karar vermek ve daha iyi sonuçlar almak adına mümkün olabilir.


AI’ın fikirleri test etme kapasitesi, iş akışında nasıl büyük ve önemli bir devrim yaratacağını ve tasarım uygulayıcılarında nasıl farklı bir etki uyandıracağını gösteriyor. Yine de, istenildiği gibi bir sonuç elde etmek için insan muhakemesi ile fikirlerin yönlendirilmesi ve test edilmesi gerekir. Tasarım bir karar verme evresidir ve son karar insana kalır.
Artırılmış Gelecek
Yapay zeka ve tasarım birlikte gelişiyor bu sebepten ötürü yeni nesil tasarımcılar artık yapay zeka ile işbirliği içinde olmak zorunda. Bu nedenle yeni tasarımcıların makinelerin çalışma sistemini test etmek ve sentezlemek için uyarlanabilir akıl yürütme ve AI yaratıcılığını destekleyen akılcı bir hesaplama mantığına sahip olmaları gerekiyor.
Geleceğin tasarımcı adayları, bir binanın bulunduğu yerle nasıl bağlantı kurduğu, üretim veya inşaatın kültürel sonuçları, toplulukların ve ziyaretçilerin mekan deneyimleri ve iklim, ekolojiler ve sınırlı kaynaklar üzerinde devam eden baskılar gibi değerlendirme, yorumlama ve sofistike empati gerektiren yaratıcı araştırmalara rahatca odaklanabilecek.
Empatik ve mantıklı tasarımlar sunmak için yapay zekanın her zaman insan eline ve insan aklına ihtiyacı var. Aynı şekilde, sonsuz ve sınırsız fikir ve görsel düzenleme için yapay zekaya yetki vermek, rekabetçi mimari dünyada bir zorunluluk haline gelebilir. Yapay zekayı geride bırakmak yerine mimari pazarla beraber gelişen bir araç olarak kabul eden de bu karşılıklı ilişki mimari dünyanın gelişimine büyük katkı sağlayabilir.