Yüksek gerilim hatları daha dekoratif tasarlanabilir mi?

Yüksek gerilim hattı direkleri insanların çoğunun gözünde manzarayı bozan doğa ile uyumsuz çirkin yapılardır. Evlerinin etrafından veyahut yakınından yüksek gerilim hattı geçmesi planlananlar bu durumdan genellikle hoşnut olmazlar. Peki ama özel tasarımlarla daha farklı bir görünüme sahip olan yüksek gerilim hattı direkleri yapılsa insanların bakış açısı değişirmiydi?

Bazı tasarım şirketleri bu sorunun cevabını elde edebilmek için farklı alternatifler ve çözüm yolları üzerinde çalışıyor. 2008 yılından beri Amerika Birleşik Devletlerinde faaliyet göstermekte olan Choi+Shine mimarlık ofisi bu toplumca pek sevilmeyen direkleri insana benzer bir şekilde tasarlama fikrini ortaya atmış, bu projeye de The Land of Giants (Devler Diyarı) ismini vermişti. Ofisin kurucu üyelerinden olan Jin Choi bu fikrin kendilerine, ortağı olan Thomas Shine ile Montreal’de araba ile seyehat ederken geldiğini söylüyor:

“Yol da kilometreler boyunca farklı ebat büyüklük ve model de direkler vardı. Bu direkleri gerçek devler ve böcekler arası bir melez formunda hayal ettim. “Sanki bunların yanından hareket eden ben değildim; yanımdan geçen masalsı devlerdi.”

İlk çizim taslaklarının ardından Thomas bu fikirlerden fazlaca etkilendiğini anlatıyor; “Bunu bir kere gören ve zihnine kazıyan kişi bir daha asla unutamıyor.”

Jin Choi ve Thomas Shine elektrik direklerinin işlevsel olduğu kadar estetik de tasarlanabileceğini düşünüyor: “Bir köprü yada bir üst yapı tasarlanırken güzel gözükmesi ve estetik olması düşünülüyor ama bir elektrik santrali veyahut elektrik direkleri tasarlanırken bu kriterler kimse tarafından önemsenmiyor” diyor Thomas. Devler Diyarı direk tasarımları İzlanda menşeili bir enerji şirketinin düzenlediği yarışmada ödül de kazanmayı başardı. Mimarlar bu tarz tasarım direklerin asla daha maliyetli olmayacağını, kullanılan malzemenin cinsinin aynı olduğunu ifade ediyor.

Bazı aktivist ve sanatçılar ise mevcut direklerin görünümünü görsel açıdan daha güzel bir hale getirmek için ciddi emek harcıyor. 2010 yılında Almanya’da bir grup sanatçı bir direği aşağıdaki resimdeki forma getirmişti.

Aşağıdaki görselde bulunan direk ise Macaristan’da palyaçoya benzemesi amacıyla tasarlandı.

Amerika Birleşik Devletleri’nin Florida eyalatinde bulunan Disney World’ün içerisine Mickey Mouse’un siluetini andıran bir direk yapıldı

Bir yapıyı güzelleştiremiyorsanız, o yapıyı gizlemek de bazen iyi bir seçenek olabilir. Geçtiğimiz yıl Telekom şirketi Three, İskoçya’da ağacı anımsatan bir baz istasyonu direği kurdu. Telekom şirketi sözcüsü bölgede ikame etmekte olan insanlarla konuştuktan sonra “Daha az dikkat çekecek bir tasarıma karar verdiklerini” ifade etti. Ancak planlama başvurusuna itirazda bulunan yerel halka mensup bazı kişiler, bu yapının etrafındaki ağaçlara hiç benzemeyeceğini, bunun “son derece saçma manasız” olduğunu belirterek itirazda bulundular.

İngiltere’deki enerji nakil hatlarının işletme ve bakımını üstlenmiş olan National Grid isimli şirket, ülke genelinde kullanılan direk tasarımlarını değiştirmek için uluslararası çapta bir yarışma açtı. Bu yarışma, 1927 yılından beri ülke genelinde kullanılan direk tasarımın ilk defa değişmesi manasına geliyordu. 2011 yılında Royal Institute of British Architects (Kraliyet Mimarlar Enstitüsü) işbirliğiyle düzenlenen yarışmayı kazanan tasarım 2023 yılı içerisinde ilk defa hayata geçirildi.

Danimarkalı bir mimarlık ofisi olan Bystrup’un kazanan tasarımı olan direkler, T şeklinde bir forma sahip. Sahip olduğu bu şekil sayesinde direkler üçte bir oranında daha kısa bir görünüme sahip olmuş oluyor.

2023 yılı itibariyle İngiltere’de artık tüm yüksek gerilim hatlarında bu direk tipleri kullanılacaktır.

Peki ama sizce ülkemizde de kullanılmakta olan yüksek gerilim hatları değişmeli mi? Konu hakkındaki kıymetli yorumlarınızı mutlaka bizlerle paylaşın…

Benzer İçerik