Gotik mimari hakkında bilmeniz gereken herşey

Gotik mimari, ismini Batı Roma İmparatorluğu’nu tarih sahnesinden silen Got’ların (Germen) barbarlara has mimarisinden almıştır. Gotik ismi ilk olarak dünyaca ünlü İtalyan ressam ve mimar Giorgio Vasari tarafından kullanılmıştır.

12. ve 16. yüzyıllar arasında (Rönesans dönemine kadar) yapılan bu ortaçağa ait yapılar; Hristiyanlığın büyüklüğü ve ihtişamını ön plana çıkarmak istediğinden genelde kilise ve katedralde karşımıza çıkmaktadır. Gotik mimariyi süs, ihtişam, gösteriş, uzun binalar ve vitray işlemeler ile tanımlamak mümkündür.

Gotik Mimarinin sahip olduğu en belirgin özellikler kaburgalı tonozlar, sivri kemerler ve uçan payandalardır. İlk örneklerine Fransa’da Paris ve çevresinde rastlanmıştır. Akabinde başta Almanya olmak üzere İspanya, İngiltere, İtalya gibi birçok önemli Avrupa ülkesinde göz alıcı eserler yapılmıştır.

Gotik Mimarinin En Önemli Özellikleri Nelerdir?

Gotik mimarinin dünya genelinde kabul gören en belirgin özellikleri şunlardır;

• Sivri Kemerler,
• Uçan Payandalar,
• Kaburgalı Tonozlar,
• Gül Desenli Pencerelerdir.

1-) Sivri Kemerler

Gotik mimarinin en belirgin özelliklerinden biri uzun, ince ve sivri kemerlerdir. Gotik döneminin en önemli özelliklerinden birisi olan sivri kemerler mimari yapıların ihtişamını göstermesi ve kilisenin gücünü sergilemesi için özellikle uzun yapılıyordu. Sivri ve uzun kemerlerin bir diğer önemli işlevide binaların uzunluğundan kaynaklı ağırlıkları dengelemekti.

2-) Uçan Payandalar

Gotik mimarinin öncü mimarları duvarların son derece uzun ve ince olmasının yapının dayanıklılığını azaltacağını bildikleri için bu yapılara çok sayıda payanda ilave etmiştir. Böylece yapılar daha dayanıklı hale gelmiştir.

3-) Kaburgalı Tonozlar

Mimari yapılarının dayanımını arttırmak için kullanılan uygulamalardan bir diğeri ise kabugarlı tonozlardır. Kaburgalı tonozların mimari yapıyı güçlendirmenin yanında başka bir işlevi daha vardı. Bu işlev de daha yüksek tavanlar ve daha büyük pencereler yapılmasına olanak sağlamaktı.

4-) Gül Desenli Pencereler

Orta Çağ’da kilisenin ihtişamını göstermek adına inşa edilen bu devasa yapılarda, yapının tam orta bölümünde bulunan dini motiflerle süslenmiş gül şeklinde pencereler ile yapıların daha çok ışık alması hedeflenmiştir.

Gotik Mimarinin En Önemli Eserleri Nelerdir?

1-) Köln Katedrali-Almanya

UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine de alınan Köln Katedrali, Maalesef 2. Dünya Savaşı’nda gördüğü hasarın ardından yeniden restore edilmiş ve nihai halini bu restorasyon sonrasında almıştır. Oldukça uzun süren bir yapım sürecine sahip olan katedralin 1248 yılında yapımına başlanmış bu eşsiz güzellikteki yapı ancak 1880 yılında kullanıma açılabilmiştir. Köln Katedrali dünyanın önde gelen mimarları tarafından Almanya’nın Gotik mimarideki en önemli eserlerinden biri olarak kabul görmektedir.

2-) Milano Katedrali-İtalya

İtalya’nın en büyük ikinci, Avrupa’nın ise en büyük dördüncü katedrali ünvanının sahibi olan Milano Katedrali, İtalya’da Gotik mimari tarzında görebileceğiniz en özel yapıların ilk sırasında yer alıyor. Yaklaşık 600 yıl gibi oldukça uzun sayılabilecek bir sürede inşa edilen katedral yaklaşık 40 bin insanı aynı anda içerisine alabilmektedir. Turistlerin Milano’da en fazla ilgi gösterdiği yerlerin başında gelen Milano Katedrali, dış güzelliği kadar sahip olduğu iç güzelliğiyle de insanı büyüleyen bir yer. Katedralin bir diğer özelliği de üzerinde 3 binden fazla heykelin yer almasıdır.

3-) Notre Dame de Paris-Fransa

Fransızca’ da “bizim anamız”, “Meryem Ana” manasına gelmekte olan “Notre Dame” kelimelerine birçok kilise veya katedral adında denk gelmek mümkündür. Bunlardan biri olan Notre-Dame de Paris, gotik mimarinin başlangıç noktası olarak kabul edilen Fransa’nın hatta ve hatta bütün Avrupa’nın en bilinen ve en önemli kilisesidir. 1163 yılında yapımına başlanan kilise yoğun uğraşlar neticesinde ancak 1345 yılında tamamlanmıştır. Kilise barok mimarinin en büyük hayranlarından ve savunucularından biri olan “Güneş Kral XIV. Louis” ve oğlu “XV. Louis” zamanında büyük değişikliklere maruz kalmıştır.

1789 yılında gerçekleşen Fransız ihtilalinde kilisede bulunan dini simgelerin büyük çoğunluğu tahrip edilmiştir. 2. Dünya Savaşı sırasında da önemli oranda zarar gören kilise, farklı dönemlerde kısa süreli tadilatlar geçirmiştir. Bu zarif kilise, en son 15 Nisan 2019 tarihinde çıkan yangında ciddi oranda hasar görmüştür. Yaklaşık 850 yıllık maziye sahip katedralin restorasyonu için dünyanın farklı farklı yerlerinden milyonlarca euro bağış toplanmıştır. Halen restorasyon çalışması devam etmekte olan katedralin restorasyon sürecinin 10-15 yıl süreceği tahmin edilmektedir.

4-) Floransa Katedrali-İtalya

Gotik mimarinin en güzide örneklerinden biri olarak kabul edilen ve yaklaşık 16 yıl gibi bir sürede tamamlanan Floransa Katedrali, dünyanın en ünlü katedrallerinden biridir. Floransa şehrinin simgesi haline gelen katedral, dünyanın en büyük tuğla kubbeli katedrali ünvanının da yegane sahibidir. Bu muhteşem katedralde Corvin Kalesi’nde de olduğu gibi Gotik mimarinin tipik özelliklerinin yanı sıra Rönesans mimarisinin de etkileri görülmektedir.

5-) Old Town Bridge Tower-Çekya

Gotik mimari, sadece dini yapılarda değil farklı nitelikteki önemli yapılarda da karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan bir tanesi de Çekya’nın Prag şehrinde bulunan dünyaca ünlü Old Town Bridge köprüsünün kulesidir. Dönemin ünlü imparatoru IV. Charles tarafından mimar Peter Parler’a yaptırılan kulenin inşaatına 1357 yılında başlanılmış ve 23 yıl içerisinde tamamlanarak 1380 yılında hizmete girmiştir.

6-) Reims Notre Dame Katedrali-Fransa

Yılda yaklaşık 1.000.000’dan fazla ziyaretçiye yaptığı ev sahipliği ile Fransa’nın en önemli ikinci katedrali konumunda bulunan Reims katedrali, diğer ismiyle “Notre Dame de Reims” 13. yüzyıl içerisinde inşa edilmiştir. Fransa tarihi açısından da son derece farklı bir yeri bulunan katedral uzun seneler boyunca birçok Fransız kralının taç giyme merasimine ev sahipliği yapmıştır. Gotik tarzı mimarinin bütün özelliklerini yansıtan mükemmel bir katedraldir.

7-) The Church Of Our Lady Kilisesi-Belçika

Belçika’nın Brugge şehrinin tamamına hakim bir lokasyonda bulunan Bizim Leydi Kilisesi (The Church of Our Lady), toplam da sahip olduğu 115 metre yüksekliğiyle Floransa Katedralinin ardından Dünya’nın en yüksek ikinci tuğla kulesine sahiptir. Yapımına 13. yüzyılda başlanılıp 15. yüzyıla kadar yapım süreci devam etmiş olan gotik kilise, Michelangelo tarafından yapılan “Madonna and Child” isimli beyaz mermer heykelini içerisinde barındırması sebebiyle oldukça ünlüdür. 1794 yılında Fransız ihtilalciler ve 1944 yılında Naziler tarafından çalınan heykel, her iki olay sonrasında da eski evine geri dönmeyi başarmıştır.

😎 Canterbury Katedrali-İngiltere

Mazisi 6. yüzyıla kadar uzanmakta olan Canterbury Katedrali, Birleşik Krallığın en eski katedrallerinden biridir. 1070-1077 yılları arasında tamamen sıfırdan inşa edilen katedral, takriben 100 yıl sonra son derece mühim bir yangın geçirmiştir. Bu yangından dolayı katedralin doğu tarafı gotik mimari ile baştan yapılmıştır. Başpiskopos Tomas Becket’in Kral II. Henry tarafından gönderdiği saray şövalyeleri tarafından katledildiği katedral, İngiltere açısından son derece önemli bir olaya ev sahipliği yapmıştır. Katedral 1988 yılı içerisinde UNESCO Dünya Mirasları listesine girmiştir.

9-) Chartres Katedrali-Fransa

12.yüzyılın son çeyreğinde inşa edilen ve Fransa’nın en iyi korunmuş gotik mimari özelliklerini barındıran katedrali olan Chartres katedrali, 1979 yılında UNESCO Dünya Mirasları listesine alınmıştır.

10-) Saint Denis Bazilikası-Fransa

Gotik mimarinin ilk önemli eseri olarak kabul edilen, Saint Denis Bazilikası Fransa’nın başkenti olan Paris’te 1122 tarihinde Fransız tarihçi ve mimar olan Abbot Suger tarafından tasarlanmıştır. Eski bir Roma mezarlığı üzerine yapılan bazilikada hala eski Roma dönemine ait kalıntılar görülebilmektedir.

Sahip olduğu eşsiz güzelliğinin yanı sıra Fransa tarihi açısından da son derece önemli bir bazilika olan Saint Denis’in içerisinde, Fransa krallarının ve ailelerinin mezarları yer almaktadır. Hemen hemen her mezarın üzerinde bulunan heykeller de en az bazilikanın kendisi kadar ilgi görmekte ve merak uyandırmaktadır.

11-) Corvin Kalesi-Romanya

Romanya’nın en büyük ikinci kalesi ünvanının sahibi olan Corvin Kalesi, Gotik mimarinin kullandığı en güzel ve en temel özellikleri taşımaktadır. Tüm dünyada Kont Drakula olarak nam salmış III. Vlad’ın bir dönem hapsedildiği kale olan Corvin’de, Gotik mimarinin yanı sıra Rönesans etkileri de hemen göze çarpmaktadır. Günümüzde yalnızca müze olarak kullanılmakta olan Corvin Kalesi, özellikle dışarıdan bakıldığında harkulade bir görüntüye sahiptir.

12-) Salisbury Katedrali-İngiltere

1220-1258 yılları arasında inşa edilen Salisbury katedrali İngiltere’nin Gotik tarzda inşa edilmiş en önemli yapılarından biri olarak kabul edilmektedir. Bu katedral aynı zamanda ülke genelinde Kutsal Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinir. Salisbury Katedrali İngiltere’nin en yüksek kilise kulesine sahip yapısıdır. Gotik mimari tarzda yapılmış olan katedral, aynı zamanda İngiltere’nin en büyük manastırına da ev sahipliği yapmaktadır. Salisbury katedralinin bir diğer sıradışı özelliği ise dünyanın çalışan en eski saatlerinden birine ev sahipliği yapmasıdır. 1215 yılında imzalanan, o dönemin kralının yetkilerinin kısıtlanması esasıyla İngiltere ve demokrasi tarihinin en önemli mihenk taşlarından biri olan Magna Carta’nın (Büyük Özgürlük Fermanı) orijinal kopyası da bu katedralin içinde yer almaktadır.

Salisbury kentinde bulunan katedralin inşasında yaklaşık 70 bin ton taş, 3 bin ton ahşap ve 450 ton kurşun kullanılmıştır.

13-) Amiens Katedrali-Fransa

1220 ile 1270 yılları arasında yapılan, Fransa’nın en uzun katedrali unvanın sahibi olan Amiens katedrali, gotik mimarinin Fransa daki diğer önemli temsilcilerinden birisidir.

Amiens Katedrali 1981 yılı içerisinde UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiştir.

14-) Saint Vitus Katedrali-Çekya

Avrupa’nın Gotik mimari tarzında en çok esere rastlama ihtimalinizin bulunduğu şehirlerin başında gelen Prag’ın en ünlü noktalarından biri Saint Vitus Katedrali‘dir. Bu Katedralin Prag’da yer alması sebebiyle hak ettiği değeri görmediğini söyleyenler de çok sayıdadır. Tarihi açıdan da büyük bir öneme sahip olan katedralde birçok kral ve kraliçenin taç giyme merasimleri düzenlenmiştir.

15-) Kara Kilise-Romanya

Almanlar tarafından inşa edilen Kara Kilise, Romanya’nın Brasov şehrinde bulunmaktadır. İçinde yaşadığımız dönemde Luhteryanlar için ibadet merkezi olarak kullanılmakta olan kilisenin inşası 1476 yılı içerisinde tamamlanmıştır.

Benzer İçerik