Yangın Yalıtımı

1.Giriş

Gelişen teknoloji ve sanayileşmenin artması, nüfusun giderek çoğalmasına paralel olarak toplu yerleşim bölgelerin fazlalaşması yangın riskinin ve buna bağlı olarak yangının maddi ve manevi zararlarının artışına neden olmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde ve diğer gelişmiş ülkelerde meydana gelen yangın sayısı, ülkemizde meydana gelen yangın sayısına oranla fazladır.Örnek olarak İstanbul’da yılda 15.000 civarı yangın meydana gelirken Avrupa’nın önemli şehirlerinde bu sayı 50.000 mertebesindedir. Ancak buna rağmen ortaya çıkan maddi ve manevi zarar ülkemize göre çok azdır. Bunun en önemli sebebi yangını önleyici ve yayılmasını engelleyici tedbirlerin alınmış olması, bireylerin yangın konusunda daha bilinçli olmalarıdır.

2. Ülkemizde ve Yurtdışındaki Yangın Yönetmelikleri ve İlgili Standartlar

Avrupa Birliği içinde yangın konusunda ülkeler arasında farklılıklar söz konusudur. Almanya’da DIN normları, İngiltere’de BSI standartları kullanılmaktadır. Birlik içerisinde ortak standart henüz oluşturulamamıştır.Bu konudaki çalışmalar ve tartışmalar halen sürmektedir.

Yangın Standardı olarak Türkiye’de TSE son on yılda yangınla ilgili EN standartlarını çevirmeye başlamıştır. Tercümesi yapılan 13000 serisi standartlar yürürlüğe girdikçe kullanılmaya başlanmaktadır. Çıkarılan bu standartlar daha çok testlere dönük standartlardır. Şu anda bu konudaki en güncel çalışma TSE tarafından yürütülen 13501-1 “Yapı Mamulleri ve Yapı elemanları Yangın Sınıflandırması – Bölüm 1 : Alev deneylerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma “ standardının mütalaa çalışmalarıdır.

Yönetmelikler açısından olaya bakmak gerekirse, ilk olarak 1992 yılında “İstanbul Belediyesi Yangından Korunma Yönetmeliği” hazırlanmıştır. Bu yönetmeliği esas alarak diğer bazı belediyelerde benzeri çalışmaları yapmışlar ,ancak farklı uygulamalar ve belediye sınırları dışında kalan alanların durumu sebebiyle bazı karışıklar çıkmıştır. Fakat bu konudaki ilk basamak olarak değerlendirilmesi gereken bir yönetmelik olması nedeniyle önemli bir aşamadır. Aksaklıların ve farklılıkları ortadan kaldırmak için uzun ve özverili çalışmalar sonucunda , Türkiye genelinde geçerli olan, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile gerçek kişilerce kullanılan bina , tesis ve işletmelerin , tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı aşamalarında, herhangi şekilde çıkan yangının can ve mal kaybının en aza indirilerek söndürülmesini sağlayan tedbirler ile organizasyon, eğitim ve denetimi sağlamak amacıyla Sivil Savunma Genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde , çok sayıda sivil toplum örgütünün katkılarıyla Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği hazırlanmıştır. Bu yönetmelik 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun Ek-9’uncu maddesine göre Bakanlar Kurulunun 12.06.2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı kararı uyarınca 26.07.2002 tarih ve 24827 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Ülke genelinde yürürlük tarihinden sonra yapılacak yeni yapılar ile kullanım amacı değişen veya ruhsat alma zorunluluğu gerektiren esaslı onarım ve tadilat yapılacak mevcut yapılarda ve bu Yönetmelikte belirtilen diğer yapı,bina,tesis,işletmelerde bu yönetmeliğin uygulanması yasal bir zorunluluktur. Yönetmelik yürürlük tarihinden önce yapımına başlanan ve yapımı devam eden yapılarda bu kapsama dahildir.

3. Türkiye’de üretilen, ithal edilen veya satışı yapılan yangın yalıtımı malzemeleri:

Ülkemizde ağırlıklı olarak Alman DIN normları kullanılmaktadır. Yangın yalıtımıyla ilgili üretilen malzemelerin çoğu DIN 4102 ‘ye göre beyan edilmektedir. Yerli olarak üretilen mineral yün malzemelerin (cam yünü , taş yünü) , yanı sıra endüstriyel yapılarda kullanılan yangın önleyici ve geciktirici paneller, kablo kanallarında kullanılan yangın önleyici akrilik macunlar, vermikulit esaslı inorganik bağlayıcılı malzemeler,yangın tutucu bantlar, silikon mastikler, alçı ve cam elyafından imal plakalar, taş yünü esaslı paneller yangın yalıtımında kullanılan elemanlardır.

YAPI MALZEMELERİNİN YANICILIK SINIFLARI

4.Sonuç:

Binanın yanıcılığının yapıda kullanılan malzemelerin niteliğiyle ilgili olduğunu düşünürsek, yangın çıkış olasılıklarının azaltılması ve çıkan yangının en az zararla atlatılması için binada kullanılacak yapı malzemesinin seçiminde tasarımcıya çok önemli görevler düşmektedir. Yangın denince akla sadece itfaiye ve söndürme gelmemeli, gerekli yangın güvenlik önlemleri alınarak yangını önleme yoluna gidilmelidir. Tüm bunların başarıyla gerçekleşmesi için öncelikli olarak yasal yaptırımların uygulanması ve sonrasında eğitim faaliyetlerinin her yaş grubuna ve eğitim seviyesine göre düzenlenerek gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Avrupa Birliği içinde yangın konusunda ülkeler arasında farklılıklar söz konusudur. Almanya’da DIN normları, İngiltere’de BSI standartları kullanılmaktadır. Birlik içerisinde ortak standart henüz oluşturulamamıştır.Bu konudaki çalışmalar ve tartışmalar halen sürmektedir.

Yangın Standardı olarak Türkiye’de TSE son on yılda yangınla ilgili EN standartlarını çevirmeye başlamıştır. Tercümesi yapılan 13000 serisi standartlar yürürlüğe girdikçe kullanılmaya başlanmaktadır. Çıkarılan bu standartlar daha çok testlere dönük standartlardır. Şu anda bu konudaki en güncel çalışma TSE tarafından yürütülen 13501-1 “Yapı Mamulleri ve Yapı elemanları Yangın Sınıflandırması – Bölüm 1 : Alev deneylerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma ” standardının mütalaa çalışmalarıdır.

Yönetmelikler açısından olaya bakmak gerekirse, ilk olarak 1992 yılında “İstanbul Belediyesi Yangından Korunma Yönetmeliği” hazırlanmıştır. Bu yönetmeliği esas alarak diğer bazı belediyelerde benzeri çalışmaları yapmışlar ,ancak farklı uygulamalar ve belediye sınırları dışında kalan alanların durumu sebebiyle bazı karışıklar çıkmıştır. Fakat bu konudaki ilk basamak olarak değerlendirilmesi gereken bir yönetmelik olması nedeniyle önemli bir aşamadır. Aksaklıların ve farklılıkları ortadan kaldırmak için uzun ve özverili çalışmalar sonucunda , Türkiye genelinde geçerli olan, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile gerçek kişilerce kullanılan bina , tesis ve işletmelerin , tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı aşamalarında, herhangi şekilde çıkan yangının can ve mal kaybının en aza indirilerek söndürülmesini sağlayan tedbirler ile organizasyon, eğitim ve denetimi sağlamak amacıyla Sivil Savunma Genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde , çok sayıda sivil toplum örgütünün katkılarıyla Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği hazırlanmıştır. Bu yönetmelik 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun Ek-9’uncu maddesine göre Bakanlar Kurulunun 12.06.2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı kararı uyarınca 26.07.2002 tarih ve 24827 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Ülke genelinde yürürlük tarihinden sonra yapılacak yeni yapılar ile kullanım amacı değişen veya ruhsat alma zorunluluğu gerektiren esaslı onarım ve tadilat yapılacak mevcut yapılarda ve bu Yönetmelikte belirtilen diğer yapı,bina,tesis,işletmelerde bu yönetmeliğin uygulanması yasal bir zorunluluktur. Yönetmelik yürürlük tarihinden önce yapımına başlanan ve yapımı devam eden yapılarda bu kapsama dahildir.