Paletli Yükleyici (Loder) Seçimi ve Doğru Kullanım Rehberi

Şantiyede dar alanda güçlü itme, yığma ve malzeme taşıma işi varsa, ilk akla gelen çözümlerden biri paletli yükleyici olur. Lastikliye göre daha yüksek çekiş sunar, zemini daha az ezer ve eğimli/gevşek zeminlerde makinanın yere tutunmasını korur. Bu yazı; loder kullanacağınız işin tipine göre doğru modeli seçmenize, alt takım (palet-bogie) yönetimini planlamanıza ve bakım kalemlerini önceden öngörerek verimi artırmanıza yardımcı olur.

Paletli Yükleyici Hangi İşlerde Öne Çıkar?

Paletli yapı, makinanın ağırlığını geniş bir yüzeye yaydığı için düşük zemin basıncı sağlar. Bu sayede:

• Yağış sonrası çamurlu sahalarda dolgu malzemesi serme ve itme,
• Kırılmış kaya/ince agrega sahalarında malzeme yığma ve stok düzenleme,
• Dolgu şevlerinin kademelendirilmesi, rampa hazırlığı,
• Geri dönüşüm/atık sahalarında itme ve yükleme,
• Liman, maden ve taşocağı gibi zemin tutuşunun kritik olduğu operasyonlar
   gibi işlerde güven verir. Aynı kovayla itme, kazıma ve yükleme yaptığınız için işin ritmi bozulmadan akış sürer; bu, loder’in sahadaki gerçek artısıdır.
  
  

963 Sınıfı Bir Paletli Yükleyici Ne Zaman Mantıklı?

Cat® 963 Paletli Yükleyicisınıf; orta-üst tonajda, yüksek itme gücü ve dengeli kova kapasitesiyle mıcır, dolgu toprağı, kırma taş ve yıkıntı gibi değişken yoğunlukta malzemelerde tempoyu yüksek tutar. Şu durumlarda 963 sınıfı daha doğru olur:

• Malzeme yoğunluğu ve döngü mesafesi birleşince kovada ağırlık artıyorsa,
• Rampa/dolgu üzerinde düzenli çıkış-iniş yapılıyorsa,
• Yükleme yüksekliği ve stok düzeni aynı vardiyada sık değişiyorsa.

Bu sınıfta palet tipi seçimi (zemin sert, yarı yumuşak, yumuşak) ve pabuç genişliği; çekiş/verim ve palet ömrü dengesini doğrudan etkiler. Yanlış pabuç genişliği, gereksiz yakıt artışına ve düzensiz aşınmaya yol açar.

Cat® Paletli Loder – Model Ailesi ve Ataşman Mantığı

Aynı makinayı farklı işe uyarlamanın pratik yolu ataşman seçimidir. Kaya kovası, çok amaçlı kova, çatal ve itme bıçağı gibi seçenekler, loderin bir vardiyada iki farklı iş görmesine imkân tanır. Ataşmanı seçerken:

• Malzeme yoğunluğunu (kg/m³),
• Hedef döngü süresini (yükle–taşı–boşalt),
• Yükleme yüksekliğini (kamyon/treyler yüksekliği)
   dikkate alın. Kova hacmini “maksimum” seçmek her zaman verim demek değildir; aşırı hacim, döngüde hız kaybına ve yakıt artışına neden olabilir.

Model ve ataşmanı birlikte görmek, zemin koşuluna göre doğru palet-pabuç kombinasyonunu seçmek isterseniz Borusan Cat paletli yükleyici ürün ailesine göz atmak, teknik veri sayfalarını tek noktada karşılaştırmayı kolaylaştırır.

Loder mi, Ekskavatör mü? İşin Doğasına Göre Ayrım

Sahada sık yapılan karşılaştırmalardan biri loder–ekskavatör seçimidir. Ekskavatör, selektif kazı ve derin temel/kanal için üstündür; dönerek kısıtlı alanda çalışır, hassas kazı geometriyi korur. Loder ise itme–yığma–yükleme üçlüsünde süreklilik ister; düz hatlarda döngüsü hızlıdır. Şantiye planında ekskavatör kazarken, loder aynı anda stok düzenler ve kamyona yüklerse, toplam vardiya verimi artar. Bu nedenle “tek makina ile her işi yapma” yerine, iş akışlarını bölmek çoğu zaman gerçek maliyeti düşürür.

Alt Takım (Palet) Yönetimi: Ömrü Uzatan Küçük Alışkanlıklar

Palet, makaralar ve pinyon grubunun ömrü; operatör alışkanlığı ve zeminle doğrudan ilişkilidir. Deneyimde öne çıkan üç nokta:

1. Keskin dönüşleri azaltın: Paleti yerinde kıran keskin dönüş, pabuç ve diş aşınmasını hızlandırır. “Geniş dönüş” alışkanlığı, alt takım ömrünü belirgin uzatır.
   
   
2. Rampada hız–kova ilişkisi: Rampa çıkarken kovayı aşırı doldurmak; yürüyüş motorlarını yorup yakıtı artırır. Çıkışta kova hacmini optimize edin, inişte güvenli boşaltma planlayın.
   
   
3. Günlük temizlik: Kaba malzeme birikimi makaralar ve pabuçlar arasında kama etkisi yapar. Vardiya sonunda basit temizlik, pahalı değişimlerin önüne geçer.

Paletli Yükleyici/Paletli Loder İçin Model Seçimi Nasıl Yapılmalı?

Paletli yükleyici ailesinde; kova hacmi, yürüyüş gücü ve makinanın ölü ağırlığı dengesi işin ritmini belirler. Seçerken şu üç veriyi netleştirin:

• Saatlik malzeme hedefi (ton/saat),
• Ortalama döngü uzunluğu (metre),
• Malzeme türü ve zemin sertliği.

Bu üç veriyi netleştirdiğinizde, aynı sınıfta iki farklı modelin neden farklı sonuç verdiğini kolay görürsünüz. Ayrıca Cat paletli loder aralığında ataşmanla oynayarak işi çeşitlendirmek, ikinci bir makina ihtiyacını azaltabilir.