Kimler şantiye şefi olabilir?
TMMOB’in Şubat sonu 2014’te yaptığı bir açıklama da; Danıştay 6. Daire Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmeliğin bazı maddelerinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için TMMOB tarafından açılan davada ara kararını verdi. Mahkeme, teknik öğretmen ve teknikerlerin şantiye şefliği yapabilmesini düzenleyen maddelerin yürütmesini durdurdu.

Buna göre İnşaat Mühendisleri, Mimarlar, ilgili meslek odaları tarafından şantiye şefliği eğitimi almış Makine Mühendisleri ve Elektrik Mühendisleri Şantiye Şefi olabilir.

Şantiye şefi maaşı?
Firmalar ölümlü kazalardan bu denli tedirgin bir hale gelmişken inşaatların en kilit pozisyonu olan iş güvenliğinden de sorumlu şantiye şefliği için verdikleri ilan sayılarını artırdılar. Ve şantiye şefliğine ay anda 5 şantiye sınırlaması koyulmasından sonra; her şantiye şefi, her şantiye sözleşmesine imza atmıyor. Büyük inşaatların işine yarasa da, küçük şantiyeler için durum daha da zorlaştı. Bu durum ise şantiye şeflerinin maaşlarına artı olarak yansıdı. 2015 ve sonrasında şantiye şefleri şantiyeye göre değişmekte olup, aylık 500 TL ile 1000 TL arasında şantiye şefliği sözleşmelerine imza atıyorlar.

Şantiye şefinin görevleri nelerdir?
Şantiye şefi, müteahhit adına işin yapılmasını teknik ve idari bakımdan yürüten, iş süresince şantiyede bulunan ve müteahhit tarafından kendisine temsil yetkisi verilen; Mühendis ve Mimar Odaları Kanunu’na göre bu yetkiyi ve sorumluluğu taşıyan kimseye deniyor. Şantiye şefinin çalıştığı proje üzerinde sorumlu olduğu bazı sorumlulukları bulunuyor. Şantiye şefinin görevleri aşağıda sıralanıyor.

Şantiye şefinin görev ve yetkleri, 16 Aralık 2010 Perşembe günü 27787 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları İle Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeleri Hakkında Yönetmelik kapsamında 10. maddede yer alıyor;
–  Şantiye şefinin, yapım işinin uzmanlık alanına uygun olmak üzere mimar, mühendis veya bunlara ilişkin teknik öğretmen veya tekniker olması şarttır.
–  Şantiye şefi; yapım işinin konusu, niteliği, büyüklüğü, imalâtın özel ihtisas gerektirip gerektirmediği de gözetilerek belirlenir.
–  5 inci maddenin ikinci fıkrasındaki yapılar hariç, yapı ruhsatına tabi tüm yapılarda şantiye şefi bulundurulması zorunludur.
–  Yapı müteahhidi, bu maddedeki şartları haiz olması halinde şantiye şefliğini üstlenebilir. Bu durumda ayrıca şantiye şefi bulundurma şartı aranmaz.
–  Şantiye şefi, görev yaptığı ilin sınırları dışında başka bir ilde görev üstlenemez ve bu Yönetmelikte belirtilen toplam m2 sınırları aşılmamak kaydıyla aynı anda en fazla beş ayrı yapım işinin şantiye şefliğini üstlenebilir.
–  Şantiye şefi, yapı müteahhidi adına, yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere uygun olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan inşaat ve iş organizasyonunu sağlamak,  mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak ve uygulatmakla sorumludur.
–  Şantiye şefi,  inşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırılmasından sorumludur.
–  Şantiye şefi görev aldığı yapım işinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemin aldırılması yetkisine sahiptir. Bu yetkinin yapı müteahhidi tarafından kullandırılmaması halinde şantiye şefi sorumlu tutulamaz.
–  Şantiye şefi görev aldığı yapım işinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve kusurları, öneri ve önlemleri belirlemek, yapı müteahhidine rapor etmek ve şantiyede görev alan ilgili kişilere bildirmekle yükümlüdür. Raporda yer alan hususların yerine getirilmemesinden yapı müteahhidi sorumludur.
–  Şantiye şefinin yapım işine dair görevi, yapı ruhsatının alınmasından itibaren başlayıp yapı kullanma izin belgesinin alınması ile son bulur.
–  Şantiye şefi görev aldığı yapım işine dair yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesini imzalamakla yükümlüdür.
–  Spor tesisleri, sinema, tiyatro, konser salonu, kongre merkezi, müze, eğitim kurumu, yurt, sağlık tesisi, haberleşme ve ulaşım tesisleri, itfaiye, karakol, kışla, cezaevi, enerji üretim ve dağıtım tesisleri, kuleler, ayaklı su depoları, hangar yapıları ile palplanşlı, kazıklı, ankrajlı iksa yapıları ve kazıları, Bakanlıkça belirlenen mimarlık hizmetlerine esas yapı sınıflarından ondördüncü fıkrada sayılanların dışındaki yapılarda ve kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılan yapılarda, binanın kullanım amacına uygun olarak mimar veya mühendis unvanlı şantiye şefi bulundurulması zorunludur.
–  Mimar veya mühendis unvanlı şantiye şeflerinin aynı anda üslenebileceği işlerin toplamı 30.000m2 yi geçemez.  Ancak yapım işinin tek ruhsata bağlı veya toplu yapı niteliğinde olması halinde 30.000m2 yi geçmeme şartı aranmaz.
–  Onikinci fıkradaki yapılar hariç olmak üzere, Bakanlıkça belirlenen mimarlık hizmetlerine esas yapı sınıflarından birinci, ikinci ve üçüncü sınıf yapılar ve bodrumları ile birlikte toplam beş katı ve yapı inşaat alanı 2000m2 yi geçmeyen yapılarda teknik öğretmenler, 1500m2 yi geçmeyen yapılarda ise teknikerler meslek alanlarına uygun olarak şantiye şefliğini üstlenebilir.
–  Mühendis, mimar ve teknik öğretmen unvanlı teknik personelin şantiye şefi olarak görev yaptığı 4857 sayılı İş Kanununun 81 inci maddesi kapsamında yer alan inşaat ve tesisat işlerinde, şantiye şeflerinin iş güvenliği uzmanlığı belgesine haiz olması zorunludur.

Kısacası; inşaatlarda en kritik pozisyonlardan birisi şantiye şefliğidir. Maaşları projenin büyüklüğüne göre 3 bin TL ila 10 bin TL arasında değişen şantiye şeflerinin inşaatlardaki sorumluluğuda bu derece büyüktür. Şantiye şefleri aynı zamanda iş güvenliğinden de birinci derecede sorumlu kişilerdir.

Siz siz olun şefliğini yapamayacağınız şantiyeye şef olmaya çalışmayın. Ya işinizi takip edin, ya da insanların canı ile oynamayın.