Kromatlama Kaplama Nedir?
Demir ve çelik malzemeler üzerine uygulanan fosfat işleminin benzeri alüminyum için kromatlama olarak adlandırılır. Sarı, yeşil ve şeffaf renkte kromat kaplamak mümkündür. Sarı kromat Cr+6, yeşil ve şeffaf kromat Cr+3 olarak kaplama yapar. Kaplama kalınlığı süre ve türe göre 0,4 – 1,5 gr/m² arasında olabilir. Kurutma sıcaklıkları sarı için 65 Cº, yeşil ve şeffaf kromat için 85 Cº yi geçmemelidir.

Dikkat gerektiren diğer nokta, metal malzemenin üzerinde yağ kalmaması ve uygun şekilde aşındırılmış olmasıdır. Sıcak yağ alma kullanılırsa aşındırmak için seyreltik kostik banyosu ve ardından nötralize etmek için nitrik asit banyosu kullanılabilir. Asidik yağ alma kullanılacaksa aynı banyoda aşındırma işlemi de yapılmış olur. Yağı alınmış ve aşındırılmış alüminyum malzemeye hem kromat hem de boyanın yapışması daha iyi olacaktır.

Alüminyum Kromat ve Uygulamaları
Alüminyum üzerine uygulanan kromat kaplamanın amacı boyaya daha iyi tutuculuk sağlamak ve korozyon direncini arttırmaktır. Yaygın olarak sarı kromat kullanılmasına rağmen çevre açısından son zamanlarda kromsuz kromat (krom free) tercih edilmeye başlamıştır.

Sarı kromat alüminyum yüzeyine Krom+6 halinde bir kaplama yapar. Kromat banyosu da Krom+6 dan oluşur. Arıtma yapılmalı ve bu işlem sırasında Krom+6 nın Krom+3 e dönüştürülmesi gerekir. Yeşil ve şeffaf kromatlama işleminde banyo Krom+6 halindedir. Alüminyum üzerinde oluşan kaplama ise Krom +3 şeklindedir. Bu nedenle boya altındaki kaplama ağır metal içermez. Ancak banyonun arıtma esnasında Krom+3 e dönüştürülmesi gerekir. Krom free kaplama da ise durum farklıdır. Zirkonyum bazlı ürünlerle kaplama yapılarak korozyon direnci sağlanır. Kromsuz kromat banyolarında deiyonize su kullanılması gerekir.

Kromat kaplama türlerinin tamamı daldırma veya püskürtme olarak yapılabilir. Alüminyum üzerine 0,2 – 2,0 gr/m² arasındaki bir kaplama yeterlidir. Aşırı miktardaki kaplama kalınlıkları kaliteyi arttırmadığı gibi kırılganlıklara neden olabilir. Kaplama kalınlığı süreye, banyo konsantrasyona ve sıcaklığa göre farklılıklar gösterebilir.

Alüminyum Kromat Proses Hattı
-Yağ Alma (Alkali)
-Durulama
-Kostik(Aşındırma)
-Durulama
-Nitrik Asit
-Durulama
-Kromat Kaplama
-Deiyonize Durulama
-Kurutma

Forta-Ferro Beton Nedir ?
Forta-Ferro, betonda birincil donatı olarak kullanılabilen, polimer esaslı, dayanımı yüksek, çelik hasır veya çelik tel yerine yapısal dayanım sağlayabilen, bileşimindeki iki farklı malzeme ile çatlak dayanımına ve yük taşımaya uygun olan, uzun ömürlü Sentetik Makro Fiber Donatıdır.

Forta-Ferro İçeriği
Forta Ferro, ağ yapılı polipropilen fiberler ve deforme edilmiş kopolimer fiberlerin kombine edilmesiyle oluşturulur. Yüksek oranda içerdiği tek lifli kopolimer yapı sayesinde yük aktarımını ve iç gerilmelerden dolayı oluşabilecek çatlakları önler ve eğilme ve yarmada çekme dayanımını artırır. Polipropilen lifler sayesinde de rötre ve ısıya bağlı çatlakların önüne geçer.

Forta-Ferro Beton Fiziksel Özellikleri:
Malzeme : Ham kopolimer/ polipropilen
Renk : Gri
Form : Tekil fiber/Fibrile edilmifl fiber sistem
Asit/Alkali Direnci : Mükemmel
Yo¤unluk : 0.91
Su Emme : Yok
Çekme Gerilmesi : 620-758 MPa
Uygunluk : ASTM C-1116, CE
Uzunluk : 38 mm, 54 mm

Forta-Ferro Beton Nerelerde Kullanılır ?
Açık kanallar, ambarlar, askeri tesisler, benzin iastasyonu zeminleri, su kanalları beton borular, çatı uygulamaları, depo zeminleri ,endüstriyel beton zeminleri, yakıt depoları, havaalanları, helikopter pistleri, konteyner depolar, köprü tabliyeleri, limanlar, marinalar, mendirekler, otoyollar, perde duvarlar, püskürtme beton, soğuk haba depoları, spor salonları, tersaneler, tüneller, yeraltı boşlukları, yükleme rampaları, yürütme yolları, zemin uygulamaları, madenler, prekast elemanlar …

Forta-Ferro Beton Teknik Avantajları :
– Rötre çatlaklarını ve mikro çatlakları önler,
– Enerji yutma kapasitesi yüksektir,
– Betonun yorulma direncini ve sünekliğini arttırır,
– Yüzey aşınmalarını azaltır, darbe dayanımını artırır,
– Yüksek eğilme ve yarmada çekme dayanımı sağlar,
– 3 boyutlu çalışır, yüzeyde oluşan negatif momentlere karşı donatı görevi görür,
– Korozyona uğramaz, durabiliyeti artırır,
– Donma çözülme etkisiyle zayıflayan betona ekstra direnç kazandırır,
– Asidik ve tuzlu ortam nedeniyle ayrışan betonun bir arada durmasını sağlar,
– Yangına karşı dayanıklıdır,
– Betona elastoplastik davranış kazandırır,
– Narinlik oranı yüksektir,
– Saçaklı yapısı ile aderans konusunda diğer fiberlerden üstündür.
Malzemenin içerisinde %6 oranında rötreye çalışan polipropilen lif ve %94 oranında ÇEKME GERİLMESİ alan lifler bulunmaktadır. Yani, malzeme saha ve zemin betonu uygulamaları ve püskürtme beton uygulamalarında BİRİNCİL DONATI olarak da kullanılabilmektedir.

Forta-Ferro Beton Maliyet ve Uygulama Avantajları
– İşçiliği çok kolaydır,
– Çelik hasır montajı sırasında oluşan zaman kaybı Forta-Ferroda yaşanmaz,
– Maliyeti çelik hasır ve çelik tele oranla daha azdır,
– Paspayı kullanılmadığı için döşeme kalınlığı azalır,
– Korozyona uğramaz bu nedenle servis ömrü fazladır,
– Bakım sırasında hasar görmez.

Sismik İzolatörler (Deprem İzolasyon Sistemleri)
Yapıların deprem etkilerinden korunması amacıyla geliştirilmiş bir sistemdir. Sistemin amacı, bir yapıyı etkileyen deprem yüklerinin azaltılmasıdır. Sismik yalıtım yapının depreme dayanma kapasitesini arttırmak yerine, binaya gelen sismik enerjiyi binaların periyodunu uzatarak azaltma esasına dayanan depreme dayanıklı bir düzenleme yaklaşımıdır.

Sismik yalıtılmış yapı yaklaşımında; yapının depremde oluşacak yatay yüke göre 5-6 kez daha düşük bir yükü taşıyabilmesi esas alınır. Şiddetli depremde ise yapının depreme karşı koyması ve yıkılmaması sağlanır.

Deprem; proje ve inşaat kısmında gerekli mühendislik önlemlerinin alınması durumunda korkulması gereken bir afet olayı olmaktan çıkar. Günümüzde bunun yolu; binayı deprem etkisinden yalıtıcı elemanlarla veya deprem enerjisini yutan ekipmanlarla donatmaktır yani sismik izolasyon yapmaktır.

Sismik yalıtım sayesinde aşağıda belirtilen yararlar sağlanır;
– Yüksek can güvenliği,
– Yapının taşıyıcı sistemi ve mimari elemanlarında minimum deprem hasarı,
– Şiddetli depremlerden sonra bile hemen kullanım;
– Hemen kullanım sayesinde iş kaybının önlenmesi ve pazar payının korunması,
– Yapının değerli eşya ve cihaz içeriğine etkin koruma,
– Ulaşım yapılarında süreklilik, köprü ve viyadüklerin hasar görmeden kullanılması,
– Yıkılma ve hasar olmayacağından yeniden inşaat ya da onarım maliyetlerine gerek kalmaması,
– Minimum bakım gereksinimi,
– Tarihi bina ve değerlerin korunması. Bu projede Japonya başta olmak üzere tüm dünya da önemli deprem bölgelerinde ve konut projelerinde sıklıkla ve başarıyla kullanılan “Kurşun Çekirdekli Kauçuk İzolatör’’ sistemi kullanılmıştır.

Kurşun Çekirdekli Kauçuk İzolatör;
Kurşun çekirdekli kauçuk izolatör, Yeni Zelanda’da Dr. Bill Robinson (Robinson Seismic Ltd.) tarafından bulunup geliştirilen bu sistem bugün dünyanın pek çok yerinde kullanılmaktadır. Kurşun çekirdekli izolatör, tabakalar halinde bulunan yuvarlak şekildeki kauçuk ve çelik plakalardan imal edilmiş izolatördür.

İnce kauçuk tabakalar ile çelik plakaların sıcak preslemeden sonra yapıştırılması sureti ile imal edilmektedirler. Bu izolatörlerin ortasına ayrıca bir enerji sönümleme kapasitesi sağlamak üzere kurşun çekirdek yerleştirilmektedir.

Harpuşta nedir?
Üst yüzeyi açık olan duvarı; don ve yağış etkilerinden korumak için yapılan açık duvar üstleri kaplamasına verilen addır harpuşta.

Kesme taş, beton, alüminyum veya mozaikle yapılır. Artık sektör üzerindeki yeni teknolojiler ile kompozit ve polimer olanları da üretilmiştir.

TÜBİTAK’ın Bilim ve Çocuk dergisine höre harpuşta’nın tarifi; dış etkilere açık duvarların üstünü örten ve yağmur suyu, kar suyu gibi istenmeyen etkilerin yanlara akmasını sağlayan eğimli veya eğri bina bölümüdür.

Harpuştalar özellikle bina çatı parapetlerinde çok kullanılırlar. Yalıtımın yaygınlaşmasıyla beraber birçok çeşidi çıkmış olan harpuşta, son yıllarda sıklıkla binalarda dekoratif olarak kullanılmaya başlanmıştır. Harpuşta beton, prekast, XPS köpük, EPS köpük olarak farklı malzemeler ile üretilmektedir. Şu anda binalarda en çok EPS ve XPS malzemesinden üretilen harpuştalar kullanılmaktadır. Şekilleri U ve L şeklinde çatıdaki parapetin üzerini kapatacak şekilde olur.

Kâgir bahçe duvarları ve buna benzer açık havada inşa edilen kâgir duvarlar olduğu gibi bırakılacak olursa yağmur ve kar suları yapı elemanının bozulmasına neden olur. Duvar içerisine su sızarak mukavemet azalır. Don tesiri ile çatlamalar oluşur. Tüm bu olumsuzlukları önlemek için duvar boyunca ve en az duvar kalınlığında yapılan 10–15 cm yüksekliğinde ve üst yüzeyi tek tarafa eğimli veya bombeli olarak beton mozaik, kesme taş, tuğla, XPS – EPS köpük ve metal malzemelerle üretilen yapı elemanına harpuşta denir. Harpuşta amacına uygun olarak değişik şekillerde, değişik malzemelerden yapılır. Bunlar inşaat yerinde yapılabildiği gibi dışarıda hazır olarak imal edilip yerine monte de edilebilir. Harpuşta genel olarak XPS köpük, EPS köpük, beton, mermer, mozaik, taş, metal, tuğla gibi malzemelerden yapılırlar. Harpuştalar estetik olarak değişik şekillerde yapılır. Kullanıcının isteğine göre değişik kalıplar hazırlanıp istenilen şekilde üretimi yapılabilir. Bu şekillerden bazıları aşağıda gösterilmiştir.

Harpuştanın amacı nedir?
Harpuştanın yapılış amacı, yapı elemanından su ve nemi en çabuk şekilde, bünyeye girmeden uzaklaştırmaktır. Bilindiği gibi su yapı elemanına zarar verir ve zamanla mukavemetini düşürür. Harpuşta yapı elemanını dış etkilerden de korur. Özellikle yapı elemanının köşelerinde oluşabilecek deformasyonları önler.

Ölçü Alma ve Boyutlandırılması
Ölçü alma işlemi özellikle hazır harpuştalar için önemlidir. Şekil 3.1’de görüldüğü gibi hazır parçaların standart parça, köşe parçası ve bitim parçaları bulunmaktadır. Ölçü alırken bu parçalar göz önüne alınıp harpuşta siparişi ona göre verilmelidir.

Harpuşta Yapmada İşlem Sırası
1-    Montaj araç gereçleri çalışma alanına getirilmelidir.
2-    Montaj sahası hazırlanmalı ve temizlenmelidir.
3-    Montaj yapılacak yerin ölçüsü alınmalıdır.
4-    Montajı yapılacak yapı elemanı ölçüye uygun imal edilmeli veya ebatlanmalı ve montaj sahasına getirilmelidir.
5-    Montaj için gerekli akrilik veya çimento esaslı yapıştırıcı (harç) hazırlanmalıdır.
6-    Akrilik veya çimento esaslı yapıştırıcı, montaj yapılacak yere mala ile tabaka halinde tüm yüzeye uygulanmalıdır.
7-    Hazır harpuştalar kullanılacaksa, düzlemleri içinde öne ve arkaya hafifçe kaydırılarak sıkıştırılmalıdır.
8-    Taşan yapıştırma harcı spatula veya mala kullanılarak dikkatlice temizlenmelidir.
9-    Montajın düzgün olup olmadığı su terazisi ile kontrol edilmelidir.
10-   Harpuşta parçaları bir araya getirilip sıkıştırıldığında, yapıştırıcı harcın bir kısmı taşma yapacaktır. Bunlar temizlenmeli ve fırça ile düzeltilmelidir.
11-   Montajı yapılan yapı elemanının montaj noktalarının yapının yüzey kaplamasıyla uyumu sağlanmalıdır

Harpuşta nasıl uygulanır?
Öncelikle uygulayıcı firma, çatı parapetinin detaylı ölçü ve çıkıntılarını ölçer ve saçak parapetine uygun ve istenilen modeldeki harpuştanın siparişi veririlir. Harpuşta genelde cephede mantolama yapılıyor ise yapıştırma imalatından sonra yapılır. Harpuşta, mantolama yapıştırma harcı gibi çimento esaslı yapıştırma malzemeleri ile yerine yapıştırılır. Terazide ve aynı kotta olması çok önemlidir. Harpuştanın üzeri çatı deresine doğru meğilli olmalıdır ki yağmur, kar vb. suların üzerinde birikmemesi ve cepheye akması önlensin.
Önemli olan detaylardan biri de harpuştaların birleşim noktalarının eğer malzemesi köpük ise (EPS-XPS) söve tamir harcı dediğimiz sövenin ve harpuştanın üzerindeki kendi malzemesi ile doldurulmasıdır. Eğer ki silikon, harç, yapıştırıcı gibi malzemeler kullanılırsa çok yakın bir zaman içinde birleşim noktalarında çatlaklar görmeye başlanabilir, bu estetik olarak kötü durduğu gibi aynı zamanada su alma sıkıntısı ile bizi karşı karşıya getirebilir.
Harpuştamızı yapıştırıp birleşim yerlerinde tamirlerini yaptıktan sonra geriye sadece harpuştanın istenilen renkte boyanması kalır.

Ek bir bilgi olarak, genelde köpük (EPS-XPS) olan harpuştaları karga ve martılar yiyebiliyor veya gagalayıp deliyorlar. Bu durumu önlemek için imalat sonunda harpuştanın üzerine UV ışınlarına dayanıklı su yalıtım malzemesi sürülür. Bu malzeme sürüldüğünde karga ve martılar malzemeye zarar veremez ve aynı zamanda bu su yalıtım malzemesi (likit membran) ince file ile çatı parapetinden çatı deresine kadar indirilip çatı parapetinde çok kapsamlı bir su yalıtımı önlemi alınmış olunur.

Küpeştenin kelime anlamı; korkuluğun elle tutulan, uzunlamasına yatay üst parçasıdır. Yani, merdiven, balkon ve teraslarda, alüminyum veya benzeri metallerden yapılan korkuluk sistemleridir.

Küpeşte zorunluluğu
Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 46. maddesine göre balkon ve teras etrafında; 5’den fazla basamağı bulunan açık merpenlerde kotu 0.90 metreden az olan pencere boşluklarında; döşeme kotundan itibaren en az 0.90 metre yüksekliğe kadar, fenni icaplara uygun olarak korkuluk yapılması mecburi kılınıyor.

Korkuluk ile Küpeştenin farkı nedir?
Korkuluk genel yapı olan; koruma amaçlı yapıya denir, küpeşte ise korkulup üzerinde elle tutulan kısmıdır.

Parapet nedir?
Parapet’in sözlük anlamı; pencere önlerinde beton, mermer, mozaik, tahta gibi şeylerden yapılmış dar çıkıntı anlamına geliyor. Tabi birçok şeyde olduğu gibi teorik anlamı ile pratikte kullanılan anlamı biraz farklılık gösteriyor. İnşaat dili ile yaygın kullanılan anlamı; teras çatılarda kenarları dönen settir parapet. Çatılarda, balkonlarda ya da yapının zemin ile kesiştiği bölgelerde yapı boyunca koruma veya kötü görünümü önleme amacıyla yapılılabilir.

Parapet duvarının, önü, arkası ve üstü; yani üç tarafı açık hava tesirlerine maruz olduğundan, diğer duvarlara nazaran daha detaylı ve dikkatli bir işçilik ile yapılması gerekir.

Parapet için yapılan çıkıntı cephe taşıyıcı elemanları ile aynı malzeme ve profilden seçilebilir ve ana taşıyıcı kolona kaynaklı olarak bağlanabilir. Bu kaynağın imalathane kaynağı olması her zaman daha faydalı olacaktır çünkü yerli ve yabancı birçok yönetmeliğe göre açık hava kaynaklarından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.